Καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο φτάνουν στη θάλασσα περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων από προϊόντα που χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους, δημιουργώντας σοβαρή απειλή για το οικοσύστημα και την υγεία μας. Πολλοί θαλάσσιοι οργανισμοί πέφτουν θύματα των αποβλήτων λόγω κατάποσης ή παγίδευσης, ενώ ταυτόχρονα υφίστανται και τις επιπτώσεις της υποβάθμισης του θαλάσσιου περιβάλλοντος που προκαλούνται από τη δράση της τριβής απορριμάτων στον βυθό. Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι εξαιρετικά σημαντικές και για την παγκόσμια οικονομία: μείωση του τουρισμού λόγω της υποβάθμισης των ακτών και των θαλασσών, υλικές ζημιές για τα σκάφη, υψηλό κόστος για την αποκατάσταση της ρύπανσης στο παράκτιο και θαλάσσιο περιβάλλον.
Τα στοιχεία για τα στερεά απόβλητα που απαντώνται στους ωκεανούς του κόσμου είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά: Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 28.750 κομμάτια πλαστικού που επιπλέουν σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο των ωκεανών μας.700.000 με 1.000.000 θαλασσοπούλια πεθαίνουν κάθε χρόνο, επειδή παγιδεύονται σε πλαστικά απόβλητα ή καταπίνουν διάφορα απόβλητα που βρίσκονται στη θάλασσα.
Σε μια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS και WWF Ελλάς δίνουν στη δημοσιότητα μια λίστα των αποβλήτων που συχνότερα απορρίπτονται στη θάλασσα, τη διάρκεια ζωής τους, καθώς και τις επιπτώσεις αυτών στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Ανάμεσα στα επικίνδυνα απόβλητα συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων γυάλινοι λαμπτήρες και μπουκάλια, παντός είδους πλαστικά, μπουκάλια σπρέι, δοχεία απορρυπαντικών.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ένα από τα πιο συχνά απορρίμματα, που βρίσκουμε στις ελληνικές θάλασσες, η πλαστική σακούλα, χρειάζεται για να διασπαστεί έως και 20 χρόνια, ενώ προκαλεί το θάνατο σε θαλάσσια θηλαστικά και χελώνες, καθώς το σχήμα της μοιάζει με αυτό της μέδουσας ή του καλαμαριού και την καταπίνουν.
Το πρόβλημα σε αριθμούς!
♦ Πλαστικός αναπτήρας: Προέλευση: δρόμοι πόλεων, παραλίες, σκάφη. Συμπεριφορά: σε περίπτωση κατάποσης, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα σε θαλάσσιους οργανισμούς. Μέσος όρος ζωής: 100 έως 1.000 χρόνια.
♦ Κομμάτι Φελιζόλ: Προέλευση: δρόμοι πόλεων, σκάφη. Συμπεριφορά: μπορεί να επιφέρει προβλήματα αναπνοής σε περίπτωση κατάποσης από θαλάσσιους οργανισμούς, προκαλώντας ακόμη και θάνατο. Μέσος όρος ζωής: για πάντα! Δεν είναι βιοδιασπώμενο.
♦ Πλαστικό μπουκάλι: Προέλευση: δρόμοι πόλεων, ποτάμια και ρέματα, παραλίες, σκάφη. Κίνδυνοι: βλάπτει τους οργανισμούς που βρίσκονται στον πυθμένα της θάλασσας λόγω τριβής και σε περίπτωση κατάποσης μπορεί να επιφέρει προβλήματα αναπνοής σε θαλάσσιους οργανισμούς, προκαλώντας ακόμη και θάνατο. Μέσος όρος ζωής: 300 με 500 χρόνια.
♦ Νάιλον δίχτυα: Προέλευση: σκάφη... Κίνδυνοι: επιπλέουν στη θάλασσα σχηματίζοντας ένα φράγμα από δίχτυα, στα οποία παγιδεύονται θαλάσσιοι οργανισμοί. Μέσος όρος ζωής: 30 έως 40 χρόνια.
♦ Γόπα τσιγάρου: Προέλευση: δρόμοι πόλεων, ποτάμια και ρέματα, παραλίες, σκάφη. Κίνδυνοι: σε περίπτωση κατάποσης, δημιουργεί προβλήματα πέψης σε θαλάσσιους οργανισμούς. Μέσος όρος ζωής: 1 έως 5 χρόνια.
♦ Κουτάκι από αλουμίνιο: Προέλευση: δρόμοι πόλεων, παραλίες και σκάφη. Συμπεριφορά: η επαφή μπορεί να προκαλέσει κοψίματα και τραυματισμούς για τη θαλάσσια ζωή και τους λουόμενους. Μέσος όρος ζωής:200 έως 500 χρόνια.
♦ Αλουμινόχαρτο: Προέλευση: δρόμοι πόλεων, ποτάμια και ρέματα, παραλίες. Κίνδυνοι: καλύπτει κάποιους θαλάσσιους οργανισμούς, εμποδίζοντάς τους να τραφούν. Μέσος όρος ζωής: 5 χρόνια.
Η αποστολή αυτής της εβδομάδας σε προσκαλεί να βάλεις στο μικροσκόπιο την πρωτότυπη αφίσα με τα θαλάσσια "σκουπείδη" και να βοηθήσεις στην εξαφάνισή τους από τις θάλασσες! Διάβασε την αφίσα που ετοιμάσαμε, εστίασε στα σκουπείδη και στον τρόπο που εξαπλώνονται στις θάλασσες και την επόμενη φορά που θα καταφτάσεις σε κάποια παραλία φρόντισε να έχεις μαζί μία πλαστική σακούλα και να μαζέψεις τα σκουπίδια σου (μαζί και τα αποτσίγαρά) πριν φύγεις. Ακόμα, αν έχεις παιδιά, παρακίνησέ τα να σε βοηθήσουν εξηγώντας τους ότι αν δεν βάλουμε ένα χεράκι η θάλασσα και τα θαλάσσια είδη που φιλοξενεί κινδυνεύουν ανεπανόρθωτα. Τέλος, ενημέρωσε ευγενικά φίλους και γνωστούς για τους κινδύνους που προκαλούν στα θαλάσσια θηλαστικά τα σκουπίδια μας και τους κινδύνους που ελλοχεύουν και απειλούν μεταμορφώσουν τις θάλασσες σε έναν απέραντο και επικίνδυνο σκουπιδότοπο. Και κανείς δεν θέλει κάτι τέτοιο… Σωστά;
Μάθε και δράσε πατώντας πάνω στη φωτογραφία:
Σύμφωνα με επιστημονικές μετρήσεις τα κύρια αίτια της ρύπανσης στη θάλασσα είναι ανθρωπογενή. Από μας λοιπόν εξαρτάται να αλλάξουμε την αντίληψη περί ανεξάντλητης ρυποχωρητικότητας της θάλασσας και να ταχθούμε όλοι σύμμαχοι για την προστασία της. Να κάνουμε τα ΣκουπΕίδη της θάλασσας τα μόνα είδη εν εξαλείψει!
Πηγή: WWF Hellas, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS
